Leslie Cross (1914-1979): Veganizmi bir beslenme biçiminden öte, etik bir ilke olarak tanımlayan ve bu anlayışın şekillenmesine katkıda bulunan düşünürdür. Eğer o olmasaydı, veganizm muhtemelen yalnızca bir diyet olarak kalırdı.
1944’te Donald Watson ve arkadaşları tarafından kurulan Vegan Society, başlangıçta süt ve yumurtayı reddeden bir vejetaryenlik akımı olarak görülüyordu. Cross, bunun yetersiz olduğunu fark ederek veganizmi yalnızca gıda üzerinden değil, insan-hayvan ilişkilerinin tamamını ele alan bir etik sistem olarak tanımladı. 1951’de Vegan Society’nin resmi tanımı değiştirildi ve veganizmin “insanın hayvanları hiçbir şekilde sömürmemesi gerektiği” şeklinde ifade edilmesini sağladı. Bu sayede veganizm, yalnızca hayvansal gıdaları tüketmeme pratiği olmaktan çıkıp, hayvanların tamamen özgür bırakılmasını hedefleyen bir hareket haline geldi.
Cross, veganizmi yalnızca bireysel bir tercih olarak değil, köleliğin kaldırılması, kadın hakları ve diğer özgürlük hareketleriyle aynı ahlaki temele dayanan bir mücadele olarak gördü. Ona göre, insanın hayvanlar üzerindeki “efendi-köle” ilişkisini sürdürmesi, yalnızca hayvanlar için değil, insanın kendi etik gelişimi için de bir engeldi. Hayvan sömürüsünü sürdürdükçe, insanın kendi özgürlüğüne de ulaşamayacağını savundu. Bu bakış açısı, onu hayvan hakları hareketinden ayırdı; çünkü Cross’a göre hayvan hakları, hayvanların daha iyi koşullarda yaşamasını sağlamaya çalışırken, veganizm tüm sömürü biçimlerini kökten reddediyordu. Veganizm, yalnızca daha büyük kafesler yapmayı değil, kafesleri tamamen ortadan kaldırmayı amaçlıyordu.
leslie Cross veganizmi pratik olarak uygulanabilir hale getirmek için bitkisel süt üretimini başlattı. 1956’da Plantmilk Society’yi kurarak bitkisel süt üretimine öncülük etti ve birkaç yıl içinde Plamil markasını yarattı. Plamil, dünyanın ilk ticari bitkisel sütü ve Cross’un vegan yaşamı kolaylaştırma vizyonunun bir parçasıydı.
Leslie cross'un önemli yazıları
- ın search of veganism (1949)
- veganism defined (1951)
- The Surge of Freedom (1954)
- The Vegan Story (1955)
